Archief beeldende kunst — Student 1021041

Een overzicht van mijn eigen beeldende werk. Wanneer mijn schilderijen een reflectie zijn op een bestaand schilderij, zoals op werken van Piero della Francesco en Leonardo da Vinci, dan plaats ik sommige originelen hier ook.

Bovenstaande galerie: Portretten van filosofen. De eerste drie zijn een opdracht om de dialectische filosofen Hegel, Heraclitus en Plato te schilderen. Kenmerkend voor hun methode was om de beweging ‘these-antithese-synthese’ te maken. Kort gezegd: De presentatie van een bewering (these), daarna de ontkenning van die bewering (antithese) en tot slot het conflict oplossen door de gezamenlijke waarheden in beide standpunten met elkaar te verzoenen.
Dit wilde ik in het kleurgebruik naar voren laten komen. These en antithese zijn sterk contrasterende kleuren aan de linker en rechterhelft van het doek. In het midden mengen die met elkaar en vormen zo een derde kleur (synthese).
De andere portretten waren studies en eindwerken in opdracht van de Internationale school voor wijsbegeerte (ISVW).

De schilderijenreeks hieronder zou je kunnen rekenen tot een soort ‘Conversation Pieces’. Ze zijn voor mij een aanleiding om gesprekken te voeren over wat aandacht is, kwaliteit, betekenis. En over ‘maken om niet te maken’. Hopelijk via mijn werk kan er ook weer opnieuw gekeken worden naar wat lang geleden gemaakt is.

Het schilderij hieronder is een reflectie op een scène in een omvangrijke kerkfresco van Piero della Francesca. Ik dacht na over de ontoegankelijkheid van de betekenis van dit type religieuze schilderijen voor hedendaagse toeschouwers. We zien en waarderen van vroegere kunst de artistieke kwaliteit, maar het verhaal van het schilderij, de grootse impact van de religieuze gebeurtenis (de aankondiging van de engel Gabriel aan Maria), speelt voor de meeste bezoekers geen rol meer.
Voor mij was het zien van de complete fresco in Arezzo op een of andere manier behalve schitterend ook confronterend. De rust en concentratie die het uitstraalt, ondanks de vele details en de dynamiek van veel scènes. Wat is dat voor een mindset, die we niet meer kunnen ontrafelen?
Die impact ervaar ik ook wel bij andere oude kunst, zoals de koningsgraven in Egypte, de kathedraal van Chartres, de marmeren Christus van Sanmartino in Napels. Heeft de X-factor van sommige eeuwenoude kunst, behalve het onwaarschijnlijke vakmanschap niet ook te maken met de intenties en belevingswereld van de maker, waar geen toegang meer toe te krijgen is?

Mijn opzet was niet om een postmodernistische, ironische variatie te schilderen op de Aankondiging. Het ging me om het vreemde gevoel iets te hebben verloren als ik die meesterwerken bekijk, maar hoe kan je iets verliezen wat je nooit hebt gehad? Dus dwaalden mijn gedachten naar de onbereikbaarheid van gebeurtenissen uit de geschiedenis, naar ‘heelheid’ versus desintegratie.
Wat hou je nu nog over als je het religieuze aspect weghaalt, de statige randjes van de houdingen van de mensfiguren en de crispy klassieke, geïdealiseerde omgeving? Een jonge man die iets zegt tegen een jonge vrouw. Een oude man in plaats van God die vanaf een hogere verdieping naar beneden kijkt. Mensen zullen ook vandaag de dag talloze malen toevallig onder een balkon staan in min of meer dezelfde houding als de Maria van Piero. Telefoon in de ene hand…

**‘Wat ik nog wilde zeggen’, olieverf op doek, 2016**

**‘ Aankondiging’ , Piero della Francesca (onderdeel fresco).**

Hieronder nog vijf schilderijen uit 2016, gebaseerd op werk van Piero della Francesca:

'Patronen'

'Groene ogen'

'Twee vrienden'

Piero della Francesca: De doop van Christus

'The counteracting scenery'

Piero della Francesca: De opstanding

‘Patronen’ en ‘groene ogen’ zijn een poging om te laten zien wat er gebeurt als we afgeleid zijn door bijzaken. Ik zie iets, bijvoorbeeld iemands meesterwerk en in plaats van eerst mee te gaan met het verhaal, dwalen mijn ogen gelijk al af naar details of de achtergrond. Zoals naar decoratieve patronen. Associaties naar aanleiding van die details nemen de voorgrond over.
De engel met groene ogen is bij Piero een figurant in een groot werk waar Maria centraal staat (de Brera Madonna). In dit schilderijtje is Maria slechts een grove onduidelijke schets en zoom ik in op iets dat achter haar gebeurt (de blik van 1 van de vele figuren rondom haar).
Voor de twee volgende schilderijen gebruikte ik kleine doeken waar al lange tijd een dik geschilderd abstract werk op stond (de eerste van mezelf, de tweede van een ander). Tegen alle regels van de schilderkunst in ging ik daaroverheen met weinig verf een figuratieve voorstelling schilderen: Dat levert technisch gezien veel weerstand op en het werd zo een soort van duwen en trekken om het voor elkaar te krijgen.
Bij ‘Twee vrienden’ was Piero’s schilderij van de doop van Christus door Johannes de doper de aanleiding.
Op het doek ernaast was het oorspronkelijke schilderij zo grof (verf gemengd met zand) dat binnen de dun geschilderde figuur allerlei verstorend, afleidend reliëf naar boven kwam.

Ook het schilderijtje hieronder is een recycle werk. Dunne laag over een oud, dik geschilderd schilderijtje heen.

In Piero’s versie van de opstanding zijn de soldaten die het graf moesten bewaken in slaap gevallen en missen daardoor het belangrijke moment. Het is een echo van wat er gebeurt als Christus op de nacht voor zijn kruisiging aan zijn discipelen vraagt om met hem wakker te blijven, de laatste momenten door te brengen. Ze willen dat graag, maar vallen toch in slaap.
Weer die afwezigheid dus- het onvermogen om de energie te richten op waar het echt om gaat.
Een van de fascinerende dingen aan het werk van Piero della Francesca is de slaperigheid van bijna al zijn mensfiguren op al zijn werk.

Het schilderijtje hieronder is geen uitsnijding, het is tot de randen van het doek gefotografeerd. Ik heb een detail nageschilderd uit het schilderij ‘Aankondiging’ van Leonardo da Vinci, met wat wijzigingen.
Engel Gabriel heeft geen aureool meer, hij is afgeleid en kijkt niet naar Maria. Niet alleen omdat ze uit de afbeelding verdwenen is, maar ook omdat er insecten zoemen rond en in de lelies in zijn linkerhand, vlakbij zijn oog. Hij kijkt naar de bedrijvigheid van de bijen.

Detail van de Aankondiging van da Vinci.

Andere schilderijen uit 2015, gebaseerd op bovenstaand werk van Leonardo da Vinci:

Onderstaande 3 schilderijen maakte ik naar aanleiding van foto’s van de tsunami in Japan in 2011. Ik vond het moeilijk om de esthetische schoonheid in al die beelden van vernietiging te negeren. Als toeschouwer op afstand van het nieuws voelen veel mensen zich vaak ook een soort ramptoerist.

Hieronder de volhouders. Ik schilderde een ondergelopen straat na en plaatste er op de voorgrond twee kamelen in. Kamelen schijnen niet alleen in droog, heet weer maar ook in andere extreme weersomstandigheden goed te functioneren. Misschien een transport oplossing als straten volledig zijn ondergelopen..?